Lá Thư Bruxelles, kỳ 2 – Minh

Đêm Đọc Thơ Ở Nghĩa Trang Ixelles

Nghe thì ghê rợn vậy nhưng thật ra rất thú vị. Đây là một
chương trình của Thư Viện Sans Souci điều hợp với ban
quản trị quận Ixelles của thành phố Bruxelles để mở đầu
cho mùa lễ văn hóa. Tôi làm thiện nguyện viên cho thư
viện này hơn hai năm nay. Thường thường là đọc truyện
cổ tích bằng tiếng Anh cho bọn trẻ con trong chương trình
đọc sách đa ngôn ngữ (multilingual public reading ) của
thư viện. Đây là lần đầu tiên việc đọc sách diễn ra ở
nghĩa địa. Bruxelles có những điều kỳ cục, độc đáo không
thể giải thích. Nhiều thứ làm mình điên đầu và nhiều cái
làm mình chưng hững hoặc thích thú. Nghĩa trang Ixelles
không đồ sộ và nỗi tiếng như Père La Chaise của Paris
nhưng cũng rất đẹp. Nói chung tôi rất thích nghĩa trang
và nghĩ rằng đây là một bối cảnh tuyệt vời cho việc đọc
thơ nên hăng hái tham gia.

Hình bìa của chương trình

Chúng tôi , gồm có 6 người đọc,1 người phát chương
trình cho quan khách và một người hướng dẫn tour. Nhà
tôi cũng đi theo tôi để ủng hộ gà nhà. Tất cả tụ họp tại
Gallery Manufacture trên đường Boondael rồi đi bộ 5 phút
đến nghĩa trang. Mỗi người được chỉ định một ngôi mộ
của một danh nhân nước Bỉ được chôn tại đây. Chúng tôi
đến “bản doanh” của mình và chờ. Tôi được xếp thứ ba
trong chương trình, sau Analise và Maria. Nghĩa trang khá
lớn và mộ của các danh nhân nằm rải rác cách xa nhau.
Tôi đứng bên mộ của Antoine L. C. Lemonnier, nhìn ra
không thấy các bạn khác nên dễ có cảm tưởng cô lập và
hơi hiu quạnh. Lemonnier là một nhà văn, nhà báo, nhà
thơ của Bỉ. Ông sinh năm 1844 và mất năm 1913, là một
trong những nhân vật xuất sắc của nền văn học phục
hưng của Bỉ. Tác phẩm nỗi tiếng nhất của ông là Un Mâle
( tôi chưa bao giờ đọc ! ).

Trời đang dần tối. Những tia nắng cuối ngày xuyên qua kẽ
lá rơi trên những pho tượng im lìm trông thật buồn. Gió
thổi rào rào. Không khí hoang liêu mà cũng đầy cảm
hứng. Tôi thấy lạnh. Nhà tôi làm ra vẻ nghĩa hiệp, cởi áo
khoác của anh choàng lên vai tôi.

Nghĩa trang Ixelles trong thành phố Bruxelles

Chờ khoảng 20 phút thì đến phiên tôi. Sebastian dẫn một
đoàn khoảng 30 người tiến tới. Tôi không ngờ có nhiều
quan khách như vậy. Không biết ông Lemonnier có giật
mình hay phiền hà gì không. Riêng tôi thì phấn khởi, cứ
tưởng trời lạnh không mấy ai ham tới nghĩa địa ban đêm
để nghe đọc truyện và thơ. Vả lại thời buổi ebook và
smartphone này…
Tôi đọc hai bài thơ, A Dream Within a Dream của E. A.
Poe và L’Adieu của Apollinaire.Tôi không biết gì về tác giả
Lemonnier, thật ra không biết gì về văn học Bỉ, nên chọn
Allan Poe. Thơ của tay này mà đọc ở nghĩa địa thì cũng
hợp tình hợp cảnh. Và L’Adieu của Apollinaire vì …bây
giờ là mùa thu ! Lếu láo vậy mà Eva ( giám đốc thư viện )
cũng hoan nghênh và khi đọc xong khán giả cũng vỗ tay
ào ào ! Người Bỉ thật cởi mở và dễ tính.

Sau khi nghe đọc thơ và tham quan các ngôi mộ, quan
khách được thưởng thức một cuộc hòa nhạc nhỏ bằng
sáo và đàn guitare do hai bạn trẻ thiện nguyện đóng góp.
Tiếng sáo quyện với tiếng đàn nhẹ nhàng bay lên trong
không gian tĩnh mịch của nghĩa trang nghe vừa thanh
thoát vừa buồn vời vợi. Một trải nghiệm thật đẹp trong đời
sống ở Bruxelles của chúng tôi.

Hai bạn trẻ hòa nhạc giúp vui

A Dream Within a Dream

I stand amid the roar
Of a surf-tormented shore,
And I hold within my hand
Grains of the golden sand–
How few! yet how they creep
Through my fingers to the deep,
While I weep–while I weep!
O God! can I not grasp
Them with a tighter clasp?
O God! can I not save
One from the pitiless wave?
Is all that we see or seem
But a dream within a dream?

Edgar Alan Poe

L’Adieu

J’ai cueilli ce brin de bruyère
L’automne est morte souviens-t’en
Nous ne nous verrons plus sur terre
Odeur du temps brin de bruyère
Et souviens-toi que je t’attends

Apollinaire

Đây là bản tiếng Việt của A Dream Within a Dream,
chuyển ngữ “phiên phiến” thôi. Còn L’Adieu thi …”Ta
ngắt đi một cụm hoa thạch thảo. Em nhớ cho mùa thu đã
chết rồi…” ai cũng đã biết.
MỘNG TRONG ẢO MỘNG

Tôi đứng đây bên biền thét gào
Đập vào bờ cát sóng vỡ loang
Tôi nắm trong tay từng vụn cát
Những hạt cát vàng trên biển hoang
Từng hạt rơi dần qua kẽ ngón
Chìm vào sâu thẳm của đại dương
Nước mắt tuôn tràn, ôi tôi khóc !
Mà sóng ơ thờ không xót thương
Bàn tay siết chặt sao không thể
Ngăn cát trôi vào đáy đại dương ?
Tất cả những gì ta thấy đó
Phải chăng mộng ảo, mộng ảo thường?

@@@@@@@@

Dưới đây phiên bản tiếng Anh của bài viết – Following is the English version of the text:

Poetry Reading Night at Cimitiere d’Ixelles

It sounded macabre but in fact it was quite enjoyable. It was an initiative by the Public Library Sans Souci in Ixelles District to open the city’s Cultural Season. I’ve been a volunteer at this library for over two years now, usually participating in the multilingual reading program, reading fairy tales in English to children ages 4 to 6. I’d never read to an audience at a cemetery before and thought this was a fabulous idea. I jumped at the chance when invited.

Brussels is such a unique city. There are so many bizarre things, inexplicable things, things that can drive you nuts and/or intrigue you. Things that frustrate, surprise and delight you, in some cases, all at the same time.

Cimetière d’Ixelles was chosen as the site for this event because there are some famous figures in Belgian literature buried here. It is not as celebrated or enormous as Cimetière Père LaChaise in Paris but it is beautiful in its own right. Old graves, somber statues and shady lanes. It’s a perfect place for poetry reading, especially at night.

Our group, six readers, an usher and a leader gathered at Gallery Manufacture on Boondael Street at 6:30 pm before heading to the cemetery just five minutes away on foot. Tim came with me for moral support. Each reader was assigned to the grave of a famous writer. We went to our “station” and waited. We were at Antoine Camille Lemonnier’s grave. I was third on the program, after Analise and Maria.

Antoine Louis Camille Lemonnier (1844 – 1913) was a Belgian writer, poet and journalist. His best known novel is Un Mâle, which I had not read nor heard of before.

From our place we couldn’t see other readers as the cemetery is quite large and the famous graves are scattered all over. This stirred a sense of isolation and solitude.

Night crawled in slowly and softly. The last rays of the day dappled through the foliage and fell on the silent statues that looked even more somber in the dying light. The wind was picking up and rustling ominously through the trees. The ambiance was surreal, lonesome and inspiring. I felt cold and Tim, as chivalrous as always, took off his coat and draped it around my shoulders.

After about 20 minutes, it was my turn to read. Sebastian ushered over a group of thirty people. I was pleasantly surprise seeing such an unexpectedly big audience. I was wondering whether Mr. Lemonnier was miffed about the disturbance. As for myself, I was quite pleased. After all, it was a cold and windy night, why would someone want to come to the cemetery to hear poetry? Besides, there was always e-book.

I read two poems, A Dream Within a Dream by E.A.Poe and L’Adieu by Apollinaire. It was not Belgian literature but it was quite fitting. Anyway, the audience embraced it wholeheartedly with their applause.

After the reading round was finished, there was a little concert of flute and guitar by two volunteer musicians. The sound of the flute and the guitar floated softly in the air, above the silent graves, seeping into the trembling foliage…It was a beautiful night, one of the many fond memories of our life in Brussels.

Minh

.

.