Thăm làng sản xuất hoa giấy Thanh Tiên – Colnav Nguyen

(Bài của LocDP và hình của Colnav Nguyen)

Ngày 27 Tết Giáp Ngọ năm 2014, tôi vượt cầu Chợ Dinh qua phía hữu ngạn sông Hương để đến thăm làng làm hoa giấy Thanh Tiên ở huyện Phú Vang vì nơi đây chỉ nhộn nhịp với sinh hoạt này vào Tháng Chạp mỗi năm. Tiếc rằng đến thăm hơi muộn, gặp lúc người ta bắt đầu dọn dẹp để chuẩn bị đón Tết. Sản phẩm hoa giấy Thanh Tiên chuyên cung cấp cho cư dân vùng Thừa Thiên Huế để trang trí bàn thờ trong nhà, hoặc miếu đình vào dịp Tết. Tuy nhiên sau này việc sản xuất kéo dài quanh năm do nhu cầu cúng kiến, lên đồng, kể cả dịp Festival hằng năm.

Chợ Mai (Nam Phổ) vào ngày 27 Tết.

Từ con đường chạy về Thuận An, tôi rẻ vào chợ Mai (Nam Phổ). Sau khi qua một cây cầu con thì quẹo trái rồi tiếp tục đi về hướng Tây Bắc chừng vài cây số mới gặp sông Phổ Lợi, một sông đào từ sông Hương dẫn nước vào cung cấp cho những đồng ruộng của các thôn Phú Khê, Vọng Tri Đông, Dương Nổ. Rời khỏi vùng phố thị, từ đây có thể nhìn thấy hai bên là ruộng lúa xanh ngát, nhìn chếch về bên trái là dòng sông Hương chảy uốn khúc đổ ra hướng biển.

Cầu qua sông đào Phổ Lợi, bên trái ăn thông ra với Sông Hương.

Qua khỏi cây cầu bắc qua sông Phổ Lợi lại gặp một cánh đồng ruộng khác, rồi vòng vèo thêm vài chặng đường ngắn nữa là tới làng Thanh Tiên.

Làng Thanh Tiên thuộc tổng Mậu Tài, huyện Phú Vang, phủ Triệu Phong, nay thuộc xã Phú Mậu, Phú Vang, Thừa Thiên Huế. Làng nằm bên bờ Nam hạ lưu sông Hương, Bắc giáp thôn Mậu Tài, Nam giáp Thế Vinh, Đông giáp Vọng Trì, Đông Tây giáp sông Hương.

Miếu thờ thần nông làng Thanh Tiên. (Hình do Hoàng Trọng cung cấp)

Hạ nguồn sông Hương từ làng Thanh Tiên nhìn ra. Giữa dòng là Cồn Phân, diện tích hơi nhỏ hơn Cồn Hến.

Theo gia phả họ Trần (phụng tu ngày 4-5 năm Tự Đức 33), ngài khai canh của làng là ông Võ Đình Tiên, từ Sơn Tây phò chúa Nguyễn đến đóng đô ở Phú Xuân, nhờ có công khai canh 83 mẫu ruộng tại đây. Vì vậy làng có truyền thống làm nghề nông, chỉ đến Tháng Chạp, làng mới rộn rịp với nghề làm hoa giấy.

Đại Nam nhất thống chí liệt kê nghề hoa giấy làng Thanh Tiên vào các nghề thủ công từ thế kỷ 16 đến 19.

Miếu thờ Đặng Tất (?) mặt ngoài (trên) và bên trong (dưới)

Trẻ con chơi đá banh ở sân nằm bên ngoài một miếu trông như nơi thờ thành hoàng.

Sân của một nhà làm hoa giấy đang còn phơi đầy lá chuối. Mấy đóa hoa giấy có thể thấy cắm rải rác trên vài chậu cây.

Hoa thược dược năm nay may mắn được thấy ở đây. Mấy hôm trước đi lùng ở mấy chợ hoa mà không thấy chậu nào.

Chỉ còn hai ba bữa nữa là Tết rồi nên thấy còn một người đang ngồi làm hoa giấy trong nhà. Những ngày trước có thể là tấp nập lắm.

Một cô thôn nữ của thế kỷ 21 ngồi tạo dáng bên mấy khóm cúc vàng.

Ba đứa trẻ ở trong nhà làm hoa tỏ ra rất dạn dĩ với người lạ, nhất là trước máy hình.

Nhà thờ giáo xứ Thanh Tiên.

Một số hoa mẫu được chưng trong nhà lưu niệm của làng. Để tìm hiểu thêm về tính cá biệt của nghề này ở Thanh Tiên, hãy bấm vào link dưới đây:

http://www.thegioiphatgiao.vn/congdong/xahoi-congdong/hoa-sen-lang-giay-thanh-tien

Chùa Thanh Tiên

Trời về chiều, người nông dân đưa bầy trâu trở về.

Sông Hương ở hạ lưu.

Đải đậu xanh ở ven sông Mậu Tài

Thu hoạch dừa đầu Xuân

Chốn nghỉ hưu của mấy ông táo trong làng